Paweł Sopkowski
Przywódca vs przywództwo: poznaj różnice
Przywództwo i przywódcy są naturalnie ze sobą powiązani, lecz nie tożsami.
Choć „przywódca” i „przywództwo” mogą wydawać się dwiema stronami tej samej monety, istnieje między nimi wiele różnic.
Przywódca to OSOBA, która ma władzę i uprawnienia do wpływania na zespół i prowadzenia go w kierunku realizacji wspólnych celów. Typowy przywódca kieruje, podejmuje ważne decyzje, koordynuje, bierze odpowiedzialność – ale też rozwija. Przykłady przywódców to: prezesi, menedżerowie, przedsiębiorcy, liderzy zespołów.
Często przywódcami nazywane są też osoby postrzegane jako wizjonerzy z charyzmą i talentem do motywowania innych – przywódcy mogą, ale nie muszą, posiadać przywódcze cechy i umiejętności.
Przywództwo to ZJAWISKO dotyczące grup i zespołów – podejmowanie inicjatyw, decyzji i inspirowanie do wspólnej pracy nad wspólną wizją; tworzenie kultury, w której każdy wnosi jak najlepszy wkład – niezależnie od funkcji i roli w organizacji. Przywództwo tworzone jest zarówno przez przywódców, samych członków zespołu, jak i panującą atmosferę, kulturę. Przewodzi – wywiera swój osobisty wpływ – każdy w organizacji.
Oto kilka innych różnic między przywódcą a przywództwem:
- przywódca to osoba; przywództwo to proces,
- przywódca może mieć wyznaczone stanowisko lub tytuł; przywództwem może wykazać się każdy, niezależnie od roli lub tytułu,
- przywódca może koncentrować się na utrzymaniu status quo; przywództwo wiąże się z podejmowaniem ryzyka i akceptacją zmian w celu osiągnięcia pożądanego rezultatu,
- przywódcy mogą wykorzystywać swoją władzę do kontrolowania innych; przywództwo polega na inspirowaniu i usamodzielnianiu innych, aby osiągnąć wspólny cel,
- przywódca może przewodzić za pomocą poleceń; przywództwo wymaga współpracy i negocjacji,
- przywódca może koncentrować się wyłącznie na osiąganiu konkretnych celów; przywództwo wiąże się z szerszą wizją organizacji lub grupy,
- przywódca może mieć wyjątkowe podejście do rozwiązywania problemów; przywództwo wiąże się z umiejętnością dostosowywania się do nowych wyzwań i znajdowania kreatywnych rozwiązań,
- przywódca może mieć sztywne podejście do kwestii podejmowania decyzji; przywództwo wymaga elastyczności i otwartości,
- przywódca może być skupiony na osobistych korzyściach lub uznaniu; przywództwo oznacza stawianie potrzeb grupy lub organizacji na pierwszym miejscu.
Te różnice podkreślają dynamiczną naturę przywództwa i znaczenie pielęgnowania kultury skoncentrowanej na przywództwie w organizacji. Zachęcając wszystkich do przywództwa w organizacji, firmy mogą być bardziej innowacyjne, elastyczne i skuteczne w rozwiązywaniu problemów i podejmowaniu decyzji.
Cechy przywódców
Prawdziwi przywódcy rozpalają swój zespół. Sprawiają, że zmierza on do wspólnego celu. Posiadają unikalną mieszankę cech osobowości, umiejętności i doświadczeń życiowych, która wyróżnia ich na tle innych.
Oto niektóre cechy, które wyróżniają przywódcę:
- wizja – przywódcy mają jasną, inspirującą ideę tego, jak chcą, aby wyglądała przyszłość, i dzielą się nią z innymi w sposób, który ich angażuje,
- integralność – ludzie ufają przywódcom i szanują ich, ponieważ są znani z tego, że są uczciwi i robią to, co słuszne,
- podejmowanie decyzji – przywódcy mają pewność siebie wystarczającą, aby podejmować trudne decyzje i się ich trzymać,
- empatia – dobrzy przywódcy rozumieją ludzi i tworzą pozytywne, włączające środowisko pracy,
- adaptowalność – przywódcy potrafią dostosować się do sytuacji i wymyślać kreatywne rozwiązania wyzwań,
- komunikacja – przywódcy są precyzyjni w wyrażaniu swoich pomysłów i wizji,
- pewność siebie – przywódcy mają wysoką pewność siebie, która inspiruje innych do pójścia za nimi.
Skuteczny przywódca potrafi połączyć te cechy i umiejętności, aby poprowadzić grupę do sukcesu, celu.
Typy przywódców
Istnieją różne typy przywódców, każdy z własnym stylem i podejściem do przewodzenia innym. Cztery z najpowszechniej rozpoznawanych stylów przywództwa:
- autokratyczny/odgórny – autokratyczni przywódcy podejmują decyzje niezależnie, nie prosząc o opinie innych. Mają „odgórne” podejście do przywództwa, ściśle kontrolują i podejmują decyzje. Czasami mikrozarządzają. Przykładami autokratycznych przywódców będą dowódcy wojskowi i liderzy organizacji hierarchicznych,
- transformacyjny – przywódcy transformacyjni inspirują i motywują swoich współpracowników do osiągania swojego pełnego potencjału. Mają charyzmatyczne i energiczne podejście do przywództwa. Skupiają się na tworzeniu pozytywnego i włączającego środowiska pracy. Przykładem osoby z transformacyjnym stylem przywództwa jest Steve Jobs,
- służebny – służebni przywódcy stawiają na pierwszym miejscu potrzeby zespołu i skupiają się na jego możliwie największym usamodzielnianiu. Tacy przywódcy stosują podejście oparte na współpracy i bezinteresowności. Są znani ze swojego spójnego i etycznego zachowania. Przykłady służących przywódców w biznesie można znaleźć w kulturach korporacyjnych takich firm jak Marriott i Zappos, w których podstawowymi wartościami są ludzie i zachęcanie ich do samodzielnego myślenia,
- laissez-faire – tacy przywódcy delegują odpowiedzialność swojemu zespołowi i zapewniają minimalne zarządzanie lub wsparcie. Przewodzą bez zbytniego ingerowania i są znani z polegania na autonomii i umiejętnościach swoich pracowników. Przykłady przywódców laissez-faire to m.in. kierownicy projektów pracujących na co dzień z wysoko wykwalifikowanymi i doświadczonymi zespołami.
Różne organizacje i zespoły mogą wymagać różnych stylów przywództwa, a skuteczni przywódcy muszą umieć dostosować swój styl do potrzeb swojego zespołu. Zrozumienie różnych stylów przywództwa może pomóc jednostkom zidentyfikować swoje mocne i słabe strony oraz rozwinąć zakres stosowanych przez siebie stylów.
Praktyka przywództwa
Silne przywództwo często wiąże się z przewodzeniem przez dawanie dobrego przykładu – umiejętności komunikacyjnych, podejmowania decyzji, kreatywności i rozwiązywania problemów, współpracy.
Świetni przywódcy tworzą również dobre warunki do rozwoju przywództwa. Tworzą środowisko, które zachęca do współpracy, zaufania – napędzając w ten sposób jego rozwój i dostrajając wysiłki wszystkich.
Rozwój przywództwa opera się również na elastyczności i dostosowywaniu się. To, co działa w jednym zespole lub projekcie, może nie działać w innym. Skuteczni przywódcy są tego świadomi i odpowiednio się dostosowują.
Przywództwo w praktyce
Przywództwo odnosi się do obserwowalnych zachowań i działań. Oto kilka przykładów:
- zachęcanie do otwartej komunikacji i współpracy,
- tworzenie jasnego kierunku i wskazówek,
- umożliwianie brania odpowiedzialności za swoją pracę,
- świętowanie sukcesów i wkładu poszczególnych członków zespołu,
- podejmowanie wyzwań w sposób konstruktywny i proaktywny,
- inwestowanie w rozwój osobisty i zawodowy w celu ciągłego doskonalenia.
Relacja między przywódcą a przywództwem
W skrócie: jest symbiotyczna. Przywódca uosabia cechy i zachowania skutecznego przywództwa, a przywództwo jest demonstrowane w działaniach przywódcy. Przywódca uosabiający przywództwo jest jednocześnie osobą posiadającą uprawnienia, jak i wzorem do naśladowania, który inspiruje i prowadzi innych.
Przywództwo grupowe
Ponieważ przywództwo tworzone jest przez każdego członka zespołu, może istnieć nawet bez wyznaczonego przywódcy. Ta dynamika jest znana jako przywództwo grupowe/rozproszone – członkowie grupy dzielą się obowiązkami przywódczymi.
Przykłady przywództwa grupowego obejmują:
- pracę zespołową – samodzielne komunikowanie się i rozwiązywanie problemów, podejmowanie inicjatywy: wykazywanie się przywództwem,
- wspólne podejmowanie decyzji – podejmowanie decyzji przez konsensus, ceniąc wkład wszystkich członków: przywództwo demokratyczne,
- upoważnianie i delegowanie – samodzielny podział zadań i obowiązków na podstawie mocnych stron i zainteresowań każdego członka,
- innowację i kreatywność – wspieranie nowych pomysłów, przygotowywania propozycji, tworzenie prototypów.
Przyjmując przywództwo i wspierając jego różne formy, zespoły mogą pracować na rzecz wspólnych celów i wprowadzać pozytywne zmiany, bez formalnie przypisanych ról przywódczych.
Znaczenie przywódców i przywództwa dla organizacji
Gdy przywódcy i przywództwo działają wspólnie, powstaje synergistyczna relacja, w której jedno wspiera drugie.
Przywódca, który inspiruje i prowadzi innych do działania, rozwija wokół siebie przywództwo, podczas gdy kultura przywództwa tworzy warunki sprzyjające wyłanianiu się i rozwojowi przywódców.
Rozwiń umiejętności zarządzania projektami!
Odkryj naszą kolekcję e-booków pełnych praktycznych porad i strategii. Przejdź do księgarni, aby znaleźć idealny przewodnik dla siebie!
Podziel się naszym artykułem:
Powiązane artykuły
Trzy nisko frekwencyjne słowa o ogromnym znaczeniu dla menedżerów
Trzy słowa, które zmieniają wszystko dla menedżerów w czasach chaosu. Permakryzys, multifrenia i hiperwyczerpanie – te…
Sztuczna inteligencja i wielozadaniowość w zarządzaniu projektami: błogosławieństwo czy przekleństwo?
W dzisiejszym, dynamicznym świecie zarządzania projektami wielozadaniowość to codzienność – jednak czy zawsze prowadzi…
Przywódcze historie. Za co Kain zabił Abla?
Odkryj, jak historia Kaina i Abla uczy nas o odpowiedzialności i przywództwie. Zainspiruj się do działania i stań się…
Dołącz do naszego ekosystemu
Zapisz się do naszego newslettera. Wyślemy Tobie, aż trzy promocyjne e-booki dostępne tylko dla subskrybentów.
Dostęp do informacji o dodatkowych szkoleniach
Trzy e-booki tylko dla subskrybentów za FREE
Cykliczne artykuły o zarządzaniu projektami
Nie otrzymałeś/otrzymałaś wiadomości?
Skontaktuj się z nami!